Irak haftal?k raporu | 06 – 12 May?s 2022
Irak’ta bu hafta ya?anan en önemli geli?meler:
- Kriz taraflar?n? raz? etmek için baz? giri?imler yap?lsa da siyasi ç?kmaz devam ediyor.
- ?ii taraflar aras?ndaki suikast serisi yeniden gündeme geldi.
- Irak, Suriyeli mültecileri bar?nd?rd??? için Birle?mi? Milletler’den daha fazla yard?m istedi.
- ?ran Devrim Muhaf?zlar?, Irak’?n kuzeyindeki Erbil’deki hedefleri topçu ve S?HA’larla hedef ald?.
- Irak hükümeti nüfus say?m? için önümüzdeki ekim tarihini belirledi.
- El-Amiri, siyasi partileri Baas rejimi sürecini tamamlamaya çal??makla suçlad?.
- Irak-Katar aras?nda 1,5 milyon ton gaz tedarik anla?mas? imzaland?.
- Su krizi Irak’?n bahçe ve çiftliklerini çorak araziye çevirirken, Ankara ve Tahran ile müzakereler sürüyor.
Siyaset gündemi:
- Kriz taraflar?n? raz? etmek için baz? giri?imler yap?lsa da siyasi ç?kmaz devam ediyor.
Siyasi taraflar içinde, krizi incelemek ve çözüm üretmek için görü?meler devam etse de kar??l?kl? suçlamalar k?s?r bir döngü haline geldi. Siyasi bloklar, ba??ms?z vekilleri yanlar?na çekmek için neredeyse her gün toplant?lar düzenliyor. Bunun için vekil ba??na 2 milyon dolar tutar?nda bir mebla? ödenmesi konu?ulurken, giri?imin ba?ar?s?z olmas?na ve ba??ms?zlar?n tek bir siyasi yönelim üzerinde anla?mas?na ili?kin korkular sürüyor. Bu durumda Cumhurba?kan? ve bakanlar?n seçilme krizi süresiz olarak devam edebilir.
Kürt lider Mesut Barzani, Kürdistan Demokrat Partisi’nin geri çekilmeyi dü?ünmedi?ini belirterek; Üçlü ?ttifak üyelerine ?ii Koordinasyon Çerçevesi’nden bir grubu yeni hükümete dahil etmeyi amaçlayan bir giri?im ba?latmaya ça??rd?. Sadr hareketi ulusal bir ço?unluk hükümeti kurma yolundaki aray???n? yenilerken, Cumhurba?kan?’n?n konumu de?i?ti.
Öte yandan, Hukuk Devleti koalisyonu lideri ve ?ii Koordinasyon Çerçevesi’nin önde gelen liderlerinden Nuri El-Maliki, koordinasyon çerçevesinin liderleriyle görü?tükten sonra, Sadr’? tatmin edecek ve bir sonraki hükümette öne ç?karacak bir koalisyona dahil olmak için müzakerelerini sürdürüyor.
Öte yandan D??i?leri Bakan? Fuat Hüseyin, Suriye’nin ve bölgenin gelece?i konulu Alt?nc? Brüksel Konferans?’na kat?l?m? s?ras?nda, uluslararas? topluma Irak topraklar?ndaki Suriyeli mültecilere daha fazla destek ve insani yard?m sa?lanmas? ça?r?s?nda bulundu. Hüseyin, kamplardaki mültecilerin durumunun çözülmesi gerekti?ini belirtti.
Güvenlik gündemi:
- ?ii taraflar aras?ndaki suikast serisi yeniden gündeme geldi.
Her ne kadar Ramazan ay?nda suikastler dursa da Irak’?n güneyindeki Maysan’da Sadr hareketi ile ?ii Koordinasyon Çerçevesi aras?nda yeni suikastler düzenlenmeye ba?lad?. Kimli?i belirsiz silahl? ki?iler Bar?? Tugaylar? lideri Abbas Dinar El-?uveyli’ye suikast düzenledi.
Raporlar, ?uveyli suikast?n?n, Ashab-ül Ehlül Hak lideri Vissam El-Oleyvi’nin 2019’da Maysan Valili?i’ndeki halk protestolar? s?ras?nda öldürülmesiyle ba?lant?l? oldu?unu gösteriyor.
?uveyli suikasti öncesinde, Bedir Örgütü Genel Sekreteri Abdülkerim El-Ensari bir kazada hayat?n? kaybetti. Bu kazan?n örgütün yak?nlar? taraf?ndan planland???na dair suçlamalar ortaya at?ld?.
?üphesiz, bu silahl? gruplar?n liderlerinin öldürülmesi, özellikle Sadr grubu ve ?ii Koordinasyon Çerçevesi aras?ndaki gruplar?n siyasi çeki?mesi ile ba?lant?l?.
- ?ran Devrim Muhaf?zlar?, Irak’?n kuzeyindeki Erbil’deki hedefleri bombalad?.
11 May?s Çar?amba sabah? ?ran Devrim Muhaf?zlar?, Erbil’de (Kuzey Irak) terör gruplar?n?n mevzilerini topçu ate?iyle bombalad?.
?ran’?n Tasnim haber ajans?, ?ran silahl? kuvvetlerinin, terörist gruplar?n ülkenin kuzeybat? s?n?rlar?ndaki faaliyetlerine asla müsamaha göstermeyecekleri ve ülkenin güvenli?ini baltalayan herhangi bir faaliyete ?iddetle kar??l?k verecekleri konusunda defalarca uyard???n? söyledi.
Kürdistan Bölgesi’nin ba?kenti Erbil’in kuzeyindeki “Sidkan” ilçesine yönelik sald?r?da, ?ran rejimine muhalif Kürt partilerin varl??? bahane edilerek hedef al?nd?.
Sald?r?yla e? zamanl? olarak ?ran topraklar?ndan havalanan iki insans?z hava arac? ayn? günün ilerleyen saatlerinde Erbil’in kuzeyindeki Joman ilçesine ba?l? “Dika” köyünü bombalad?. Can kayb?na yol açmasa da köylüler aras?nda panik yaratt?.
Bu sald?r?, ?ran’?n Türkiye’nin terör örgütü olarak gördü?ü ve güvenli?ini baltalayan kuzey Irak’taki PKK bölgelerini hedef almas?na itiraz etti?i bir dönemde gerçekle?ti.
Ekonomi gündemi:
- Irak’?n petrol gelirleri dört ayda 38 milyar? a?t?.
Irak Petrol Pazarlama ?irketi ‘SOMO’nun raporlar?na göre; Irak’?n petrol gelirleri, 2022 ba??nda Rusya-Ukrayna krizinin patlak vermesiyle bir varil petrol fiyat?ndaki büyük art??la beraber, 2022’nin ilk dört ay?nda 38 milyar dolar? a?t?. 2021 y?l?n?n ayn? dönemine göre yüzde 82,8’lik bir art?? gösterdi. 2021’in ayn? döneminde petrolden 21 milyar 113 milyon dolarl?k gelir elde ediliyordu.
Irak petrol ihracat oran?, 2020 y?l?nda günde 3,4 milyon varil iken, 2021 y?l?n?n ayn? döneminde günde ortalama 2,9 milyon varil oldu, 2022’nin ilk 4 ay?nda ise günde ortalama 3,2 milyon varile ula?t?.
- Irak-Katar aras?nda 1,5 milyon ton gaz tedarik anla?mas? imzaland?.
Irak Elektrik Bakanl???, Katar taraf?yla, aç???n kapat?lmas?na katk?da bulunmak için y?lda 1,5 milyon ton gaz tedariki için anla?ma yapt???n? aç?klad?.
Bakanl?k, Irak’?n ihtiyac?n?n yakla??k 35 bin megavat oldu?unu, ?u anki tedarikin ise 25 bin megavat oldu?unu aç?klad?.
Elektrik Bakanl??? geçti?imiz günlerde, önümüzdeki yaz sezonuna haz?rl?k olarak elektrik santrallerinin i?letilmesindeki aç??? kapatmak ve Irak’a ihraç edilen gaz miktarlar?n? art?rmak için ?ran taraf? ile yeni anla?malara vard???n? aç?klam??t?.
- Su krizi bahçe ve çiftlikleri çorak topraklara çevirirken, Ankara ve Tahran ile müzakereler sürüyor.
Türkiye ve ?ran’?n Dicle ve F?rat nehirlerini besleyen önemli kollar?ndan baz?lar?n? kesmesi sonucu, bölge y?llard?r bir su krizi ya??yor; meyve bahçeleri ve çiftlikler çorak arazilere dönü?üyor. Türkiye barajlar in?a ederken, ?ran da Irak’a akan nehirlerin bir k?sm?n?n suyunu kesti. Irak Su Kaynaklar? Bakan? Mehdi El-Hamdani’ye göre, ?ran, Irak toplulu?unu kas?tl? olarak yerinden etmek için kendi s?n?rlar? içindeki nehirlerin su yolunu de?i?tiriyor. Irak Cumhurba?kan? Berhem Salih ise Irak ile kom?u ülkeler aras?ndaki su meselesinin iyi kom?uluk ilkelerine dayal? ve ortak ç?karlar? dikkate alarak düzenlenmesi ça?r?s?nda bulundu.