?srail Raporu | 24 – 31 Temmuz 2022

24-31 Temmuz Tarihleri Aras?nda Öne Ç?kan Haber Ba?l?klar?

?srail Ba?bakan? Lapid, Rusya’n?n Yahudi Ajans?’n?n ofislerini kapatmas? ikili ili?kileri etkileyecek vahim bir olay olacakt?r aç?klamas?nda bulundu.

Rusya ile devam eden Yahudi Ajans? krizine dair yorumlarda bulunan Cumhurba?kan? Herzog, “Rusya önemli bir ülke. Bu konuda ne kadar az gündeme getirirsek o kadar iyi olaca??m?za inan?yorum. Bu, konunun düzgün bir ?ekilde ele al?nmas?n? sa?layacakt?r.” aç?klamas?nda bulundu.

Muhalefet lideri Netanyahu, rakipleri Ba?bakan Lapid ve Savunma Bakan? Gantz’? Rusya ile ili?kileri yönetememekle itham ederek ?srail’in ulusal güvenli?ini tehlikeye atmakla suçlad?.

Kan yay?n kurulu?unun bildirdi?ine göre, ?srail D??i?leri Bakanl??? Ukrayna’ya yönelik insani yard?mlar?n? geni?letmeyi planl?yor ve ilk kez resmi olarak sava?tan zarar gören ülkede faaliyet gösteren sivil yard?m kurulu?lar?na mali destek sa?layacak.

?srail medyas?na konu?an üst düzey bir ABD’li yetkili, Biden’?n Filistin Devlet Ba?kan? Abbas’a ?brahim Anla?malar?na dahil olmas? için bask? yapt???n? iddia etti.

?ran, bir hafta içinde iki kez Mossad ile irtibatl? oldu?u iddia edilen bir casusluk ?ebekesini çökertti?ini ve casuslar?n tutukland???n? duyurdu.

?srail güçlerinin Nablus’ta gerçekle?tirdi?i operasyonda en az iki Filistinli hayat?n? kaybetti. Filistin Devlet Ba?kan? Mahmud Abbas’?n Filistinlileri ?ehit olarak niteledi?i görüntüler ?srail medyas?nda tepki çekti.

Ba?bakan Yair Lapid, ekmek fiyatlar?ndaki art??a bir s?n?rlama getirilece?ini ve  ekmek fiyatlar? üzerindeki hükümet kontrolünün Nisan 2023’e kadar sürece?ini aç?klad?.

Savunma Bakan? Gantz, önümüzdeki seçimlerde ilk hedeflerinin Netanyahu koalisyonunun ço?unlu?u elde etmesinin önüne geçmek oldu?unu ifade etti. Gantz ayr?ca Ba?bakan olmak istedi?ini dile getirdi.

?ran Atom Enerjisi Ba?kan?, nükleer anla?maya dönene kadar BM gözetleme kameralar?n?n kapal? kalaca??n? aç?klad?.

Joseph Borrell nükleer anla?maya dair yapt??? aç?klamada, ?u an masada olan anla?man?n olabilecek en iyi anla?ma oldu?unu belirtti.

?srail’de Ö?retmenler Sendikas? ile Maliye Bakanl??? aras?ndaki maa? tart??mas? devam ediyor. Sendikan?n maa? talebi bakanl?k taraf?ndan yüksek bulunarak reddedilmi?ti. Ayr?ca E?itim Bakanl??? ülke genelinde 5,600 ö?retmen aç??? oldu?unu aç?klad?.

Netanyahu blokunda yer alan Birle?ik Tevrat Yahudili?i Partisi önümüzdeki seçimler öncesinde parçalanabilir. ?srail medyas?nda yer alan iddialara göre Parti lideri Mo?e Gafni önümüzdeki seçimlere ba??ms?z bir listeyle girebilir. Partinin seçimlere iki ayr? fraksiyon halinde girmesi halinde her iki fraksiyon da baraj?n alt?nda kalabilir. 7 sandalyeye sahip olan parti, Netanyahu bloku için önem arz ediyor.

?srail bas?n?na yans?yan iddialara göre ?srail, Hizbullah’a diplomatik ve askeri kanallar arac?l???yla iletti?i uyar?larda Kari? gaz sahas?n?n tekrar hedef al?nmas? halinde ?srail Ordusunun cevab?n?n sert olaca??n? iletti. Hizbullah lideri Nasrallah, ?srail’i tehdit eden aç?klamalarda bulunmu?tu.

?srail, Beytüllahim’in kuzeybat?s?nda yeni bir yerle?im yeri in?as?n? içeren planda ilerleme kaydetti. Yerle?im yerinin Do?u Kudüs ile Beytüllahim aras?ndaki biti?ikli?e zarar vererek iki devletli çözüm için önemli bir engel te?kil edebilece?i belirtiliyor.

Ba?bakan Yair Lapid, Ürdün Kral? Abdullah ile ba?bakan olarak ilk kez Amman’daki Kraliyet Saray?’nda bir araya geldi. Görü?mede g?da güvenli?i, tar?m ve ula?t?rma alanlar?ndaki ikili ili?kiler, Ürdün Geçidi Sanayi Bölgesi ve geçen y?l imzalanan ?srail-Ürdün-BAE ortak desalinasyon anla?mas?n?n ilerletilmesi gibi konular?n görü?üldü?ü aç?kland?.

?srail Adalet Bakan? Sa’ar, Rabat’ta Fasl? mevkida?? ile bir anla?ma imzalad?. Yap?lan ortak aç?klamada iki ülkenin uzmanl?klar?n? payla?acaklar? ve dijitalle?me yoluyla yarg? sistemlerini modernize edecekleri, ayn? zamanda organize suç, terörizm ve insan kaçakç?l???yla mücadelede i?birli?i yapacaklar? belirtildi.

?çi?leri Bakan? Ayelet ?aked’in partisi Yamina, Derech Eretz partisi ile birle?me karar? ald?. Yeni partinin ismi Siyonist Ruh olarak kararla?t?r?ld?. Her iki parti de yap?lan anketlerde baraj?n alt?nda kal?yordu. Birle?me sonras? yap?lan anketlerde ise Siyonist Ruh’un 4 sandalye kazand??? görüldü.

Muhalefet lideri Netanyahu ile Savunma Bakan? Gantz aras?nda yeni genelkurmay ba?kan?n?n atanmas?na ili?kin tart??malar gündemde kalmaya devam ediyor. Netanyahu üst düzey atamalar?n geçici hükümet döneminde yap?lamayaca??n? savunurken Gantz, Netanyahu’yu konuyu ?srail’in ve ?srail Ordusunun güvenli?ine zarar verebilecek ?ekilde siyasi bir ba?lama çekmekle itham etti.

Savunma Bakan? Gantz, Rus S-300 füzelerinin may?s ay?nda Suriye’de ?srail jetlerine ate? açt???n? do?rulad?. Gantz, bu durumu tek seferlik bir olay olarak niteledi.

?srail bas?n?, Ukrayna’n?n 3 Yahudi oligark?n vatanda?l???n? elinden ald???n? iddia etti. Üç isim Ukrayna’n?n en zengin isimleri aras?nda yer al?yor.

?srail Ordusu, Gazze’de Hamas’?n okul, cami ve hastane gibi sivil yap?lar?n yak?n?na askeri üs in?a etti?ini gösteren çe?itli görselleri bas?nla payla?t?.

D?? Politika Gündemi: 

D?? politika gündeminde bu hafta öne ç?kan gündem maddesi ?srail ve Rusya ili?kileri oldu. Rusya’n?n, Yahudi Ajans?n?n ülkedeki faaliyetlerini ve ofislerini durdurmaya yönelik ad?mlar atmas? iki ülke aras?ndaki ili?kilerde yeni bir gerginli?e neden oldu. Mevcut Ba?bakan Lapid, D??i?leri Bakanl??? döneminde Ukrayna sava?? nedeniyle Rusya’y? k?nayan aç?klamalarda bulunmu?tu. Mevcut gerginli?in Lapid’in bu tavr?yla alakal? olabilece?i dü?ünülüyor.

?srail taraf? olay hakk?nda iddial? ve yüksek profil aç?klamalar yapmaktan kaç?n?yor. Zira Rusya ile ili?kiler ?srail’in Suriye’deki konumu aç?s?ndan büyük önem arz ediyor. ?srail Cumhurba?kan? Herzog olaya ili?kin yapt??? aç?klamada Rusya’n?n önemli bir ülke oldu?unu vurgulad?. Ayr?ca bu tür gerginliklerde ?srail genel olarak krizlerin diplomatik bir krize dönü?meden kapal? kap?lar ard?ndan çözülmesini önceleyen bir yakla??m benimsiyor. Benzer bir tav?r iki ?srailli turistin casusluk iddias?yla Türkiye’de tutukland??? olayda da görülmü?tü.

Buna ek olarak Kari? do?al gaz sahas? da gündemdeki yerini korumaya devam etti. Hizbullah lideri Nasrallah’?n ?srail’e ait hedeflerin füze menzillerinde oldu?unu ifade eden aç?klamas?n?n ard?ndan ?srail’in Hizbullah’a farkl? kanallar arac?l???yla ciddi uyar?larda bulundu?u iddia ediliyor. ?srail güvenlik yetkilileri aç?klamalar?nda ?srail ordusunun her türlü harekata haz?r oldu?una yönelik vurgular? devam ediyor. 

?ç Politika Gündemi:

?srail’de 1 Kas?m seçimleri yakla??rken liderlerin seçim kampanyalar?nda nas?l bir söylem benimseyece?i konusu da netlik kazanmaya ba?lad?. Artan fiyatlar ve ya?am pahal?l??? konusu liderlerin söylemlerinde önemli bir yer kapl?yor. Muhalefet lideri, seçim kampanyas?n? market, petrol vs. yerleri ziyaret ederek ve bu yerlerdeki pahal?l??a dikkat çekerek ba?latm??t?. Netanyahu, yüksek fiyatlar?n hükümetin ba?ar?s?zl???ndan kaynakland???n? iddia ediyor. Hükümetten isimler ise görev ald?klar? k?sa süre boyunca sosyal yard?mlar, hibeler ve piyasa rekabetinin canland?r?lmas? gibi önemli ba?ar?lara imza att?klar?n? savunuyorlar. Ba?bakan ve Ye? Atid Partisi lideri Lapid ile Maliye Bakan? ve Yisrael Beytenu Partisi lideri Avigdor Liebermann, fiyatlar?n dü?mesi için piyasa rekabetinin art?r?lmas? gerekti?ine dikkat çekerek Carrefour ve Spar gibi önemli market zincirlerinin ?srail piyasas?na girmesiyle bu rekabetin sa?lanaca??n? ifade ediyor. 

Bir di?er önemli söylem ise güvenlik konular? üzerinden ?ekilleniyor. Özellikle Rusya ile ya?anan Yahudi Ajans? krizi ile Netanyahu, hükümete ciddi ele?tirilerde bulundu. Ba?bakan Lapid ise Netanyahu’yu kendisinden güvenlik konular?nda brifing almay? reddetmesi sebebiyle ele?tirerek baz? konulara hâkim olmad???n? ima etti. Lapid’in söylemleri daha çok Netanyahu’nun kendi ?ahsi ç?karlar?n? ülkenin menfaatlerinden önde tuttu?u sav? üzerinden ?ekilleniyor gibi duruyor. Ayr?ca Netanyahu’nun partisi Likud, Netanyahu’nun en önemli rakipleri olan Lapid, Gantz ve Sa’ar’?n, Müslüman Karde?ler’in (Ra’am Partisi) deste?i olmadan hükümet kuramayaca??n? iddia eden bir reklam kampanyas? yürütüyor. 

Netanyahu ?srail’in güvenlik ve yüksek fiyatlar gibi kronik sorunlar?n? mevcut hükümete mal ederek kendi geçmi? ba?bakanl?k dönemi hakk?nda bir illüzyon olu?turmaya çal???rken rakipleri Netanyahu’nun ?srail toplumu için kapsay?c? bir lider olmad??? mesaj? üzerine yo?unla??yor. Savunma Bakan? Gantz’?n Haredi Partileri de kapsayacak bir hükümete ba?bakanl?k edebilecek profilde bir lider oldu?u iddias? ve ?çi?leri Bakan? ?aked’in öncülü?ünde yeni kurulan Siyonist Ruh Partisinin Netanyahu’nun seçilmesi halinde ?srail toplumunun yar?s?n? d??layaca?? aç?klamas? gibi göstergeler buna i?aret ediyor.