1-7 Temmuz Tarihleri Arasında Öne Çıkan Haber Başlıkları
| Yair Lapid resmen başbakan oldu ve İsrail tarihinin 14. başbakanı olarak göreve başladı. |
| ABD Başkanı Joe Biden yaptığı açıklamada, Orta Doğu’ya yapacağı seyahatin amaçlarından birinin “İsrail’in bölgedeki entegrasyonunu derinleştirmek” olduğunu söyledi. |
| Eski ABD Başkanı Trump, Netanyahu’yu önümüzdeki seçimlerde destekleyip desteklemeyeceğine dair soruya, “Bazı açılardan (Netanyahu) beni hayal kırıklığına uğrattı ama diğer açılardan da çok iyi bir iş çıkardı.” şeklinde cevap verdi. |
| Likud Partisi genel başkanlığı için Netanyahu’ya rakip olacağını açıklayan Likud milletvekili Yuli Edelstein, “İsrail Devleti için kritik bir seçimle karşı karşıyayken, Likud’u bir iç kavgaya sürükleyemem ve bu nedenle önümüzdeki seçimlerde parti başkanlığı adaylığımı geri çekmeye karar verdim.” şeklinde açıklamada bulunarak geri adım attı. |
| Likud partisi lideri Benjamin Netanyahu, Knesset’in dağılmasının ardından hiç vakit kaybetmeden Kudüs’te bir alışveriş merkezini ziyaret ederek seçim kampanyasını başlattı. 1 Kasım’da yapılacak seçimleri kazanması halinde artan fiyatları düşürmeye çalışacağına dair söz verdi. |
| 3,5 yılda beşinci kez sandığa giden İsrail’de Arap seçmenlerin katılım oranının düşmesi muhtemel görülüyor. 2020 yılında Arap seçmenler %65’lik bir katılımla rekor kırmıştı. Önümüzdeki seçimlerde katılım oranının %40’larda olması bekleniyor. |
| İranlı bilgisayar korsanları kısa bir süre önce İsrail’in bir dizi popüler seyahat rezervasyon sitesine girerek 300.000’den fazla İsraillinin kişisel bilgilerini ele geçirmeyi başardı. |
| Sabah gazetesinin haberine göre İranlıların Türkiye’de İsraillilere yönelik saldırı planının merkezinde İsrail’in eski İstanbul Başkonsolosu Yossi Levi-Sfari vardı. |
| Muhalefet lideri Netanyahu, Başbakanlık koltuğuna oturan Lapid ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmeye ilişkin Netanyahu tarafından yapılan açıklamalarda Lapid’den geçici başbakan olarak bahsedilmesi ve Netanyahu’nun Lapid’den güvenlik brifingi almaya gitmemesi muhalefet liderinin yeni başbakana mesafeli durması olarak yorumlandı. |
| Eski başbakan Bennett’in danışmanlarından Shimrit Meir, verdiği bir röportajda Bennett’in koalisyonu ayakta tutmak için Arap partilerle işbirliğine güvendiğini açıkladı. Muhalefet lideri Netanyahu Lapid-Bennett hükümetini “Müslüman Kardeşler ve Arap Partileri tarafından şantaja uğrayan hükümet” olarak nitelemişti. |
| Savunma Bakanı Benny Gantz’ın Partisi Mavi-Beyaz ile Adalet Bakanı Gideon Sa’ar’ın partisi Yeni Umut arasında birleşme konusunda ciddi görüşmelerin olduğu rapor ediliyor. |
| Avrupa Birliği, İsrail tarafından terörizmi mali olarak desteklemekle suçlanan Filistinli Al-Haq hakkında Brüksel tarafından yapılan soruşturmada herhangi bir usulsüzlük kanıtı bulunmaması üzerine, askıya alınan AB finansmanının yeniden başlayacağını bildirdi. |
| Suriye’nin devlet yayın kuruluşu SANA, İsrail’in Suriye’nin güney kıyılarında bir hava saldırısı gerçekleştirdiğini ve iki kişinin yaralandığını söyledi. İsrail basınında yer bulan iddialara göre İsrail bu saldırıyla İran tarafından Suriye’ye getirildiği iddia edilen yeni hava savunma sistemlerini hedef aldı. |
| İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan yaptığı açıklamada İsrail’in Suriye’ye düzenlediği iddia edilen hava saldırısını kınadı ve “Siyonistler, halkını istikrarsızlaştırmaya ve sorunlarını arttırmaya çalışıyor” dedi. |
| Yüksek Adalet Divanı İçişleri Bakanı Ayelet Shaked’in savaştan kaçan Ukraynalı mültecilerin ülkeye girişine kota getirilmesi yönündeki kararını bozdu. |
| Filistin, gazeteci Ebu Akile’nin ölümüne sebep olan kurşunu incelenmesi üzere ABD’ye teslim etti. İsrail ordu sözcüsü Ran Kochav yaptığı açıklamada, İsrail’in kurşunu Amerikalıların huzurunda inceleyeceğini belirtti. |
| Başbakan olarak ilk televizyon konuşmasını yapan Yair Lapid, İsrail siyasetindeki “aşırı, şiddet yanlısı ve kısır” söylemi kınadı ve ülkenin üç buçuk yıl içinde beşinci kez seçime gitmesi öncesinde birlik ve karşılıklı saygı çağrısında bulundu. |
| İsrail Ordusu, Hizbullah tarafından uçurulan ve Kariş gaz sahasına doğru ilerleyen üç insansız hava aracını başarıyla engellediğini duyurdu. Kariş gaz sahası üzerindeki ihtilaflar son dönemde İsrail ve Lübnan arasında gerilime sebep olmuştu. |
| İsrail’in yeni genelkurmay başkanının atanmasına yönelik tartışmalar devam ediyor. Savunma Bakanı Gantz, 1 Kasım’da gerçekleşecek seçimlere kadar görevde kalacak geçici hükümetin üst düzey atamaları yapma yetkisine sahip olduğunu savunurken muhalefet buna şiddetle karşı çıkıyor. |
| Başbakan Lapid, muhalefet lideri Netanyahu’yu kendisinden güvenlik brifingi alması için resmen davet etti. Siyasi rakiplerinden brifing alırken fotoğraf vermek istemeyen Netanyahu, yasal dayanakları olan bu görüşmeyi gerçekleştirmekten imtina ediyor. |
| ABD’de Demokrat Parti’nin ilerici kanadından 29 isim, Başkan Biden’ı Batı Şeria’daki illegal yerleşim planlarını durdurması için İsrail’e baskı yapmaya çağırdı. İsrail’in son dönemde ilerleme kaydettiği E-1 yerleşim planı, iki devletli çözümü baltalayacak bir girişim olarak görülüyor. |
| Rusya, Yahudi Ajansının Rusya’daki faaliyetlerini kısıtlayacak bir dizi talepte bulundu. Yahudi Ajansından bazı yetkililere dayandırılan açıklamalara göre bu durum, örgütün Rusya’daki faaliyetleri açısından varoluşsal bir tehdit içermiyor. |
| Başbakan olarak ilk resmi ziyaretini Fransa’ya gerçekleştiren Yair Lapid, uçuş öncesinde basına açıklamalarda bulundu. Hizbullah’ı hedef alan Lapid, Lübnan hükümetine “Hizbullah’ı bu saldırılardan vazgeçirmesi, aksi takdirde bizim bunu yapmamız gerekecek” çağrısında bulundu. |
| Solcu İşçi Partisi lideri Merav Michaeli, Ultra-Ortodoks partilerle işbirliği yapmaya açık olduğunu ancak Ultra-Ortodoks partilerin son dönemde kendilerini tamamen Netanyahu’ya zincirlediklerini söyledi. |
| Arap asıllı Bölgesel İşbirliği Bakanı Esawi Frej, yaptığı açıklamada önümüzdeki seçimlerde aday olmayacağını duyurarak solcu Meretz partisindeki on yıla yakın süren görevine son verdi. |
| İsrail ordusunun bir sonraki komutanı olmak için önde gelen adaylardan biri olan Eyal Zamir, İran’ın Suriye’de önemli bir yer edinmeyi başardığı uyarısında bulundu ve bu çabaları engellemek için İranlı askeri yetkililere daha fazla suikast düzenlenmesi çağrısında bulundu. |
| İsrail Ordusunun Kariş’e doğru seyreden Hizbullah’a ait 3 İHA’yı düşürmesinin ardından İsrail Enerji Bakanı, Kariş sahasına ziyarette bulundu. |
| Paris’te gazetecilerin sorularını yanıtlayan Lapid, İran’ı kabul edilebilir bir anlaşmaya zorlamak için askeri tehdit oluşturulması gerektiğini belirtti. |
| İsrail Başbakanı Lapid, Filistin Devlet Başkanı Abbas’la bir görüşmenin gündeminde olmadığını belirtti. |
| Uzun süredir görüşmeyen Hamas ve El Fetih liderleri Cezayir’de uzun bir aradan sonra ilk kez yüz yüze görüştü. |
| Türkiye ile İsrail arasında havacılık alanında anlaşma imzalandı. Anlaşma, İsrail hava yollarının Türkiye uçuşlarını yeniden başlatmasını sağlayacak. |
Dış Politika Gündemi:
Başbakanlık koltuğuna oturan Yair Lapid, ilk resmi ziyaretini Fransa’ya gerçekleştirerek Macron ile bir araya geldi. Görüşme öncesi yaptığı açıklamalarda Lapid’in ana gündem maddesi Lübnan ve Hizbullah oldu. Bilindiği üzere iki ülke arasında Kariş doğal gaz sahası üzerindeki ihtilaflar gündemdeki sıcaklığını koruyor. Ziyaretten kısa bir süre önce ise Kariş sahasına doğru seyreden Hizbullah’a ait 3 İHA, İsrail ordusu tarafından etkisiz hale getirildi. Lapid açıklamalarında Hizbullah’ın bu saldırılarını şiddetli biçimde eleştirirken Lübnan hükümetine gerekli önlemleri alma çağrısında bulundu.
Geçtiğimiz aylarda İsrail Savunma Bakanı Gantz da Hizbullah’a karşı sert açıklamalarda bulunmuştu. İsrail Ordusunun Hayfa’da gerçekleştirdiği geniş çaplı tatbikatlarda Lübnan’daki Hizbullah’a yönelik simülasyonların öne çıktığını aktaran Gantz, ayrıca Hamas’ın Lübnan’daki faaliyetlerine de değinmişti. Benzer şekilde GKRY’de gerçekleştirilen tatbikatlarda İsrail, Lübnan’a gerçekleştirilecek bir kara operasyonunu simüle etmişti. Hizbullah’ın sahip olduğu füze kapasitesi nedeniyle İsrail’in Lübnan’a düzenleyeceği olası operasyonun muhtemel füze saldırıların önleme amaçlı bir kara harekâtı içermesi kaçınılmaz görülüyor.
İç Politika Gündemi:
Meclisin feshedilmesinin ardından muhalefet lideri Netanyahu seçim çalışmalarına hızlı bir giriş yaptı. Netanyahu, seçim kampanyasını önceki hükümetin eleştirisine dayanan popülist sağcı söylemlere dayandırmış gözüküyor. Netanyahu’nun söylemlerinde Bennett-Lapid hükümetinin Arap partiler tarafından esir alındığı ve fiyatların bu hükümetin beceriksizliği yüzünden yükseldiği gibi iddialar öne çıkıyor.
Netanyahu’nun en önemli rakibi ve Likud’tan sonraki en büyük parti olarak görülen Yeş Atid’in lideri Başbakan Lapid ise başbakan olduktan sonraki ilk hitabında daha kapsayıcı bir söylem tarzı benimsedi. Mevcut anketler Netanyahu blokunun açık biçimde sağ seçmeni domine edeceğini öngörüyor. İlk konuşmasında Lapid’in daha itidalli bir söylem tarzı geliştirerek Netanyahu karşıtı blokta yer alan ve farklı arka planlara sahip (sağ-sol-Arap) seçmen kitlesini konsolide edebilecek bir yönteme yöneldiği söylenebilir.
Şüphesiz yapılan anketler bir sonraki seçimlerde en büyük başbakan adayının Netanyahu olduğuna işaret ediyor. Ancak İsrail’de seçim anketlerinin sıkça yanıldığını da not etmek gerekir. Netanyahu’nun geleceği açısından son seçimde anti-Netanyahu koalisyonda yer alan Yamina Partisinin, liderleri ve eski Başbakan Bennett’in siyaseti bırakma kararı sonrası nerede konumlanacağı büyük önem arz edecektir. Yamina Partisi geçtiğimiz seçimlerde 7 sandalye kazanarak koalisyon ortağı olmayı başarmıştı. Ancak koalisyon süresince partiden 3 isim muhalefet saflarına katıldı. Bennett’in de siyaseti bırakma kararıyla partinin ana kademesinde yalnızca 3 isim kalmış durumda. Partinin yeni lideri Ayelet Şaked’i, Yamina Partisini ayakta tutmak için zorlu bir süreç bekliyor.
