?srail Raporu | 01 – 07 Temmuz 2022
1-7 Temmuz Tarihleri Aras?nda Öne Ç?kan Haber Ba?l?klar?
| Yair Lapid resmen ba?bakan oldu ve ?srail tarihinin 14. ba?bakan? olarak göreve ba?lad?. |
| ABD Ba?kan? Joe Biden yapt??? aç?klamada, Orta Do?u’ya yapaca?? seyahatin amaçlar?ndan birinin “?srail’in bölgedeki entegrasyonunu derinle?tirmek” oldu?unu söyledi. |
| Eski ABD Ba?kan? Trump, Netanyahu’yu önümüzdeki seçimlerde destekleyip desteklemeyece?ine dair soruya, “Baz? aç?lardan (Netanyahu) beni hayal k?r?kl???na u?ratt? ama di?er aç?lardan da çok iyi bir i? ç?kard?.” ?eklinde cevap verdi. |
| Likud Partisi genel ba?kanl??? için Netanyahu’ya rakip olaca??n? aç?klayan Likud milletvekili Yuli Edelstein, “?srail Devleti için kritik bir seçimle kar?? kar??yayken, Likud’u bir iç kavgaya sürükleyemem ve bu nedenle önümüzdeki seçimlerde parti ba?kanl??? adayl???m? geri çekmeye karar verdim.” ?eklinde aç?klamada bulunarak geri ad?m att?. |
| Likud partisi lideri Benjamin Netanyahu, Knesset’in da??lmas?n?n ard?ndan hiç vakit kaybetmeden Kudüs’te bir al??veri? merkezini ziyaret ederek seçim kampanyas?n? ba?latt?. 1 Kas?m’da yap?lacak seçimleri kazanmas? halinde artan fiyatlar? dü?ürmeye çal??aca??na dair söz verdi. |
| 3,5 y?lda be?inci kez sand??a giden ?srail’de Arap seçmenlerin kat?l?m oran?n?n dü?mesi muhtemel görülüyor. 2020 y?l?nda Arap seçmenler %65’lik bir kat?l?mla rekor k?rm??t?. Önümüzdeki seçimlerde kat?l?m oran?n?n %40’larda olmas? bekleniyor. |
| ?ranl? bilgisayar korsanlar? k?sa bir süre önce ?srail’in bir dizi popüler seyahat rezervasyon sitesine girerek 300.000’den fazla ?sraillinin ki?isel bilgilerini ele geçirmeyi ba?ard?. |
| Sabah gazetesinin haberine göre ?ranl?lar?n Türkiye’de ?sraillilere yönelik sald?r? plan?n?n merkezinde ?srail’in eski ?stanbul Ba?konsolosu Yossi Levi-Sfari vard?. |
| Muhalefet lideri Netanyahu, Ba?bakanl?k koltu?una oturan Lapid ile telefon görü?mesi gerçekle?tirdi. Görü?meye ili?kin Netanyahu taraf?ndan yap?lan aç?klamalarda Lapid’den geçici ba?bakan olarak bahsedilmesi ve Netanyahu’nun Lapid’den güvenlik brifingi almaya gitmemesi muhalefet liderinin yeni ba?bakana mesafeli durmas? olarak yorumland?. |
| Eski ba?bakan Bennett’in dan??manlar?ndan Shimrit Meir, verdi?i bir röportajda Bennett’in koalisyonu ayakta tutmak için Arap partilerle i?birli?ine güvendi?ini aç?klad?. Muhalefet lideri Netanyahu Lapid-Bennett hükümetini “Müslüman Karde?ler ve Arap Partileri taraf?ndan ?antaja u?rayan hükümet” olarak nitelemi?ti. |
| Savunma Bakan? Benny Gantz’?n Partisi Mavi-Beyaz ile Adalet Bakan? Gideon Sa’ar’?n partisi Yeni Umut aras?nda birle?me konusunda ciddi görü?melerin oldu?u rapor ediliyor. |
| Avrupa Birli?i, ?srail taraf?ndan terörizmi mali olarak desteklemekle suçlanan Filistinli Al-Haq hakk?nda Brüksel taraf?ndan yap?lan soru?turmada herhangi bir usulsüzlük kan?t? bulunmamas? üzerine, ask?ya al?nan AB finansman?n?n yeniden ba?layaca??n? bildirdi. |
| Suriye’nin devlet yay?n kurulu?u SANA, ?srail’in Suriye’nin güney k?y?lar?nda bir hava sald?r?s? gerçekle?tirdi?ini ve iki ki?inin yaraland???n? söyledi. ?srail bas?n?nda yer bulan iddialara göre ?srail bu sald?r?yla ?ran taraf?ndan Suriye’ye getirildi?i iddia edilen yeni hava savunma sistemlerini hedef ald?. |
| ?ran D??i?leri Bakan? Abdullahiyan yapt??? aç?klamada ?srail’in Suriye’ye düzenledi?i iddia edilen hava sald?r?s?n? k?nad? ve “Siyonistler, halk?n? istikrars?zla?t?rmaya ve sorunlar?n? artt?rmaya çal???yor” dedi. |
| Yüksek Adalet Divan? ?çi?leri Bakan? Ayelet Shaked’in sava?tan kaçan Ukraynal? mültecilerin ülkeye giri?ine kota getirilmesi yönündeki karar?n? bozdu. |
| Filistin, gazeteci Ebu Akile’nin ölümüne sebep olan kur?unu incelenmesi üzere ABD’ye teslim etti. ?srail ordu sözcüsü Ran Kochav yapt??? aç?klamada, ?srail’in kur?unu Amerikal?lar?n huzurunda inceleyece?ini belirtti. |
| Ba?bakan olarak ilk televizyon konu?mas?n? yapan Yair Lapid, ?srail siyasetindeki “a??r?, ?iddet yanl?s? ve k?s?r” söylemi k?nad? ve ülkenin üç buçuk y?l içinde be?inci kez seçime gitmesi öncesinde birlik ve kar??l?kl? sayg? ça?r?s?nda bulundu. |
| ?srail Ordusu, Hizbullah taraf?ndan uçurulan ve Kari? gaz sahas?na do?ru ilerleyen üç insans?z hava arac?n? ba?ar?yla engelledi?ini duyurdu. Kari? gaz sahas? üzerindeki ihtilaflar son dönemde ?srail ve Lübnan aras?nda gerilime sebep olmu?tu. |
| ?srail’in yeni genelkurmay ba?kan?n?n atanmas?na yönelik tart??malar devam ediyor. Savunma Bakan? Gantz, 1 Kas?m’da gerçekle?ecek seçimlere kadar görevde kalacak geçici hükümetin üst düzey atamalar? yapma yetkisine sahip oldu?unu savunurken muhalefet buna ?iddetle kar?? ç?k?yor. |
| Ba?bakan Lapid, muhalefet lideri Netanyahu’yu kendisinden güvenlik brifingi almas? için resmen davet etti. Siyasi rakiplerinden brifing al?rken foto?raf vermek istemeyen Netanyahu, yasal dayanaklar? olan bu görü?meyi gerçekle?tirmekten imtina ediyor. |
| ABD’de Demokrat Parti’nin ilerici kanad?ndan 29 isim, Ba?kan Biden’? Bat? ?eria’daki illegal yerle?im planlar?n? durdurmas? için ?srail’e bask? yapmaya ça??rd?. ?srail’in son dönemde ilerleme kaydetti?i E-1 yerle?im plan?, iki devletli çözümü baltalayacak bir giri?im olarak görülüyor. |
| Rusya, Yahudi Ajans?n?n Rusya’daki faaliyetlerini k?s?tlayacak bir dizi talepte bulundu. Yahudi Ajans?ndan baz? yetkililere dayand?r?lan aç?klamalara göre bu durum, örgütün Rusya’daki faaliyetleri aç?s?ndan varolu?sal bir tehdit içermiyor. |
| Ba?bakan olarak ilk resmi ziyaretini Fransa’ya gerçekle?tiren Yair Lapid, uçu? öncesinde bas?na aç?klamalarda bulundu. Hizbullah’? hedef alan Lapid, Lübnan hükümetine “Hizbullah’? bu sald?r?lardan vazgeçirmesi, aksi takdirde bizim bunu yapmam?z gerekecek” ça?r?s?nda bulundu. |
| Solcu ??çi Partisi lideri Merav Michaeli, Ultra-Ortodoks partilerle i?birli?i yapmaya aç?k oldu?unu ancak Ultra-Ortodoks partilerin son dönemde kendilerini tamamen Netanyahu’ya zincirlediklerini söyledi. |
| Arap as?ll? Bölgesel ??birli?i Bakan? Esawi Frej, yapt??? aç?klamada önümüzdeki seçimlerde aday olmayaca??n? duyurarak solcu Meretz partisindeki on y?la yak?n süren görevine son verdi. |
| ?srail ordusunun bir sonraki komutan? olmak için önde gelen adaylardan biri olan Eyal Zamir, ?ran’?n Suriye’de önemli bir yer edinmeyi ba?ard??? uyar?s?nda bulundu ve bu çabalar? engellemek için ?ranl? askeri yetkililere daha fazla suikast düzenlenmesi ça?r?s?nda bulundu. |
| ?srail Ordusunun Kari?’e do?ru seyreden Hizbullah’a ait 3 ?HA’y? dü?ürmesinin ard?ndan ?srail Enerji Bakan?, Kari? sahas?na ziyarette bulundu. |
| Paris’te gazetecilerin sorular?n? yan?tlayan Lapid, ?ran’? kabul edilebilir bir anla?maya zorlamak için askeri tehdit olu?turulmas? gerekti?ini belirtti. |
| ?srail Ba?bakan? Lapid, Filistin Devlet Ba?kan? Abbas’la bir görü?menin gündeminde olmad???n? belirtti. |
| Uzun süredir görü?meyen Hamas ve El Fetih liderleri Cezayir’de uzun bir aradan sonra ilk kez yüz yüze görü?tü. |
| Türkiye ile ?srail aras?nda havac?l?k alan?nda anla?ma imzaland?. Anla?ma, ?srail hava yollar?n?n Türkiye uçu?lar?n? yeniden ba?latmas?n? sa?layacak. |
D?? Politika Gündemi:
Ba?bakanl?k koltu?una oturan Yair Lapid, ilk resmi ziyaretini Fransa’ya gerçekle?tirerek Macron ile bir araya geldi. Görü?me öncesi yapt??? aç?klamalarda Lapid’in ana gündem maddesi Lübnan ve Hizbullah oldu. Bilindi?i üzere iki ülke aras?nda Kari? do?al gaz sahas? üzerindeki ihtilaflar gündemdeki s?cakl???n? koruyor. Ziyaretten k?sa bir süre önce ise Kari? sahas?na do?ru seyreden Hizbullah’a ait 3 ?HA, ?srail ordusu taraf?ndan etkisiz hale getirildi. Lapid aç?klamalar?nda Hizbullah’?n bu sald?r?lar?n? ?iddetli biçimde ele?tirirken Lübnan hükümetine gerekli önlemleri alma ça?r?s?nda bulundu.
Geçti?imiz aylarda ?srail Savunma Bakan? Gantz da Hizbullah’a kar?? sert aç?klamalarda bulunmu?tu. ?srail Ordusunun Hayfa’da gerçekle?tirdi?i geni? çapl? tatbikatlarda Lübnan’daki Hizbullah’a yönelik simülasyonlar?n öne ç?kt???n? aktaran Gantz, ayr?ca Hamas’?n Lübnan’daki faaliyetlerine de de?inmi?ti. Benzer ?ekilde GKRY’de gerçekle?tirilen tatbikatlarda ?srail, Lübnan’a gerçekle?tirilecek bir kara operasyonunu simüle etmi?ti. Hizbullah’?n sahip oldu?u füze kapasitesi nedeniyle ?srail’in Lübnan’a düzenleyece?i olas? operasyonun muhtemel füze sald?r?lar?n önleme amaçl? bir kara harekât? içermesi kaç?n?lmaz görülüyor.
?ç Politika Gündemi:
Meclisin feshedilmesinin ard?ndan muhalefet lideri Netanyahu seçim çal??malar?na h?zl? bir giri? yapt?. Netanyahu, seçim kampanyas?n? önceki hükümetin ele?tirisine dayanan popülist sa?c? söylemlere dayand?rm?? gözüküyor. Netanyahu’nun söylemlerinde Bennett-Lapid hükümetinin Arap partiler taraf?ndan esir al?nd??? ve fiyatlar?n bu hükümetin beceriksizli?i yüzünden yükseldi?i gibi iddialar öne ç?k?yor.
Netanyahu’nun en önemli rakibi ve Likud’tan sonraki en büyük parti olarak görülen Ye? Atid’in lideri Ba?bakan Lapid ise ba?bakan olduktan sonraki ilk hitab?nda daha kapsay?c? bir söylem tarz? benimsedi. Mevcut anketler Netanyahu blokunun aç?k biçimde sa? seçmeni domine edece?ini öngörüyor. ?lk konu?mas?nda Lapid’in daha itidalli bir söylem tarz? geli?tirerek Netanyahu kar??t? blokta yer alan ve farkl? arka planlara sahip (sa?-sol-Arap) seçmen kitlesini konsolide edebilecek bir yönteme yöneldi?i söylenebilir.
?üphesiz yap?lan anketler bir sonraki seçimlerde en büyük ba?bakan aday?n?n Netanyahu oldu?una i?aret ediyor. Ancak ?srail’de seçim anketlerinin s?kça yan?ld???n? da not etmek gerekir. Netanyahu’nun gelece?i aç?s?ndan son seçimde anti-Netanyahu koalisyonda yer alan Yamina Partisinin, liderleri ve eski Ba?bakan Bennett’in siyaseti b?rakma karar? sonras? nerede konumlanaca?? büyük önem arz edecektir. Yamina Partisi geçti?imiz seçimlerde 7 sandalye kazanarak koalisyon orta?? olmay? ba?arm??t?. Ancak koalisyon süresince partiden 3 isim muhalefet saflar?na kat?ld?. Bennett’in de siyaseti b?rakma karar?yla partinin ana kademesinde yaln?zca 3 isim kalm?? durumda. Partinin yeni lideri Ayelet ?aked’i, Yamina Partisini ayakta tutmak için zorlu bir süreç bekliyor.