?srail Raporu | 13 – 19 Mart 2022

13 Mart – 19 Mart Tarihleri Aras?nda Öne Ç?kan Haber Ba?l?klar?

Zelensky, ?srail’in Ukrayna ve Rusya aras?ndaki müzakerelere ev sahipli?i yapmas?n? önerdi.

Bennett ve Zelensky, Ukrayna liderinin Kudüs’te bir arabuluculuk zirvesi önerisinin ard?ndan telefonda konu?tu.

?srail D??i?leri Bakan? Lapid Romanya gezisi esnas?nda yapt??? aç?klamada, “Rusya’n?n Ukrayna’y? i?gali için hiçbir gerekçenin olmad???n?” ifade etti.

?srail Rusya’ya herhangi bir yapt?r?m uygulamasa da Fiverr ve Wix gibi ?srailli büyük teknoloji ?irketleri Rusya’daki faaliyetlerini donduruyor.

?srail hükümetinin Yahudi olmayan Ukraynal? mültecilere yönelik tutumu ele?tiri çekmeye devam ediyor. Bask?lar?n ard?ndan ?çi?leri Bakan? ?aked ve Ba?bakan Bennett yapt?klar? aç?klamayla mülteci kotas?n? esnettiklerini, ?srail’de akrabas? olan ki?ilerin 5000 ki?ilik kotaya dahil edilmeden ülkede kalabileceklerini aç?klad?lar.

Ukrayna’n?n ?srail’deki büyükelçili?i, ?srail’in Rus i?galinden kaçan Ukraynal? mültecilerin ülkeye giri?ine yönelik koydu?u kotay? kald?rmak için Yüksek Adalet Divan?’na sunulan dava dilekçesini destekliyor.

Slovakya ziyaretinde aç?klamalarda bulunan ?srail D??i?leri Bakan? Lapid, ?srail’in Rusya’ya yönelik yapt?r?mlar? atlatmak için bir seçenek olmayaca??n? vurgulad?.

Yad Va?em Müzesi, Zelensky’nin müzede konu?ma yapma talebini reddetti.

?srail, Ukrayna’dan gelecek göçmenler için giri? prosedürlerini önemli ölçüde azaltacak.

Bloomberg Gazetesinin haberine göre Birle?ik Arap Emirlikleri ve ?srail, ABD’ye ?ran’a kar?? güvenlik alan?nda garanti sa?lamas? için bask? yap?yor.

?ran, Irak’taki füze sald?r?lar?n?n ?srail’in stratejik merkezini hedef ald???n? iddia ediyor. Bu sald?r?n?n, geçen hafta Suriye’nin ba?kenti ?am yak?nlar?nda bir ?srail hava sald?r?s?nda öldü?ü iddia edilen iki Devrim Muhaf?zlar? Ordusu (DMO) komutan?n?n ölümüne bir yan?t oldu?u dü?ünülüyor.

?srail Genelkurmay Ba?kan Yard?mc?s? ve bir tak?m üst düzey komutanlar güvenlik görü?meleri için ABD’ye gitti. ?srail Genelkurmay Ba?kan? Kohavi, geçen hafta Bahreyn’de bir görü?me gerçekle?tirmi?ti. Ayn? hafta Kohavi’nin Katarl? mevkida?? ile görü?tü?ü iddialar? da bas?nda yer alm??t?.

Netanyahu, ?ran’?n Erbil’de ABD konsoloslu?una yak?n bir bölgeye füzelerle sald?rmas?ndan sonra dahi Viyana’da nükleer görü?melerin sürmesini “absürt” olarak nitelendirdi.

Kazablanka (Fas) ile Tel Aviv aras?nda direkt uçu?lar ba?lad?.

Zelensky pazar günü Zoom üzerinden ?srail Parlamentosuna hitap edecek.

Ekonomi Bakan? Liebermann’?n kabine toplant?s?nda kulland???, “Baz? Belediye Ba?kanlar? sadece Ukraynal? kad?nlar? istiyor” ?eklindeki ifade tepki çekti. Liebermann daha sonra aç?klamas? nedeniyle özür diledi.

Göç ve Göçmenlik Bakan? Pnina Tamano-Shata Ukraynal? mültecilere yönelik düzenlenen kabine toplant?s?nda “Bu beyaz adam?n ikiyüzlülü?ü. Sava?tan kaçan Etiyopyal? Yahudilerin göçünü h?zland?rmak için de çal??mal?y?z” aç?klamas?nda bulundu.

Haaretz gazetesine dayand?r?lan habere göre ?srail, ?ubat ay?n?n ortas?nda ?ran’?n Kirman?ah eyaletinde bulunan DMO’ya ait ?HA filosuna drone sald?r?s? düzenledi ve sald?r?da yüzlerce drone hasar gördü.

?ran, ?srail için çal??an ve ?ran’?n Fordo kentindeki yeralt? nükleer tesislerini sabote etmeye çal??an ki?ileri tutuklad???n? bildirdi.

Rusya D??i?leri Bakan? Lavrov yapt??? aç?klamada Rusya’ya yönelik yapt?r?mlar?n nükleer müzakereleri etkilemeyece?ine dair ABD’den garanti ald?klar?n? söyledi. Nükleer görü?meler, Moskova’n?n Ukrayna’ya yönelik yapt?r?mlar?n Tahran’la ba?lar?n? etkilemeyece?ine dair güvence talep etmesi üzerine durdurulmu?tu.

?srail hükümet sitelerine siber sald?r? gerçekle?tirildi. Sitelere bir saat boyunca ula??lamad?.

?srail D??i?leri Bakan? Ukraynal? mevkida?? ile sava??n ba?lamas?ndan bu yana ilk kez görü?tü. ?srail D??i?leri Bakan? Lapid, “Bakan (Kuleba), arabuluculuk çabalar?m?z ve yapt?r?mlar konusundaki tutumumuz için ?srail’e te?ekkür etti” aç?klamas?nda bulundu.

?srail Kamu Güvenli?i Bakan?n?n milletvekillerin Mescid-i Aksa ziyaretlerini s?n?rlama teklifi ba?savc? taraf?ndan reddedildi.

ABD, DMO’nu yabanc? terörist organizasyonlar listesinden ç?karmay? de?erlendiriyor. Haber sitesi Axios bunun kar??l???nda ?ran’?n bölgede gerilimi dü?ürme taahhüdünde bulunaca??n? iddia etti.

Ba?bakan Bennett ve D??i?leri Bakan? Lapid’den ortak aç?klama: “Devrim Muhaf?zlar? Amerikal?lar dahil binlerce insan? katletmi? bir terör örgütüdür. ABD’nin teröristlerin bo? vaatleri kar??l???nda en yak?n müttefiklerini terk etmeyece?ine inan?yoruz.”

Dört Do?u Kudüs sakini Hamas ba?lant?s? sebebiyle gözalt?na al?nd?. Tutuklular?n aras?nda Türkiye’de silah e?itimi alm?? ve Türkiye’den Hamas’a para aktar?lmas?nda aktif rol oynam?? isimlerin oldu?u iddia ediliyor.

D?? Politika Gündemi:

?ran’?n Erbil sald?r?s? ile ba?layan hafta ?srail-?ran çat??mas? aç?s?ndan önemli say?labilecek olaylara ?ahitlik etti. ?ran taraf? Erbil’deki sald?r?larda ?srail’in stratejik merkezlerini hedef ald???n? iddia ederken ?srail taraf? konuyla alakal? bir aç?klamada bulunmad?. ?srail medyas?nda ?ran’?n bu sald?r?s?n?n arkas?nda ?u iki olay?n olabilece?i iddialar? yer buldu:

DMO, geçti?imiz hafta ?am’da ?srail sald?r?s?nda öldü?ü iddia edilen DMO’ya ba?l? iki ismin intikam?n? almak istedi. (Zira Devrim Muhaf?zlar? bu olay?n ard?ndan Siyonist rejim bunun bedelini ödeyecek aç?klamas? yapm??t?.)
Haaretz gazetesinin iddias?na göre ?ubat ay?nda ?srail ?HA’lar? Kirman?ah’ta DMO’ya ait bir ?HA filosuna sald?rarak yüzlerce drone’u kullan?lamaz hale getirdi.[1]

Axios’un iddias?na göre ?ran’?n bölgede gerilimi dü?ürme taahhüdüne kar??l?k, ABD DMO’yu terör listesinden ç?karmay? planl?yor.[2] Erbil’de, ABD Konsoloslu?una yak?n bir noktada gerçekle?en bu sald?r?lar, ?ran’?n ABD yönetiminden istedi?ini alamad??? bir senaryoda ne tür ta?k?nl?klar yapabilece?ine dair bir i?aret ta??yor olabilir. ?srail Ba?bakan? Bennett ve D??i?leri Bakan? Lapid ise yay?nlad?klar? ortak mesajda, ABD’nin teröristlerin bo? vaatlerine kanarak as?l müttefiklerini yüz üstü b?rakmayaca??na inand?klar?n? ifade ettiler.

Bennett ve Lapid’in bu temennilerinin yan?nda ABD’nin Biden döneminde bölgedeki müttefiklerinin ç?karlar?yla çeli?en bir d?? politika takip etti?ini belirtmek gerekir. Bu durumun ?srail’i, bölgesel müttefikleriyle savunma alan?nda daha fazla i?birli?ine itmesi muhtemel gözükmektedir. ABD’nin ?srail’i EUROCOM’dan M?s?r, Bahreyn, BAE, Ürdün gibi bölge ülkelerinin yer ald??? CENTCOM’a ta??mas?, Washington yönetiminin böylesi bir bölgesel i?birli?i fikrini destekleyece?inin i?areti olarak ele al?nabilir. ?srail askeri yetkilileri bu i?leyi?e uygun olarak hem bölgedeki müttefikleri ile hem de ABD güvenlik yetkilileriyle son birkaç haftad?r çe?itli temaslarda bulunmaya devam ediyor.[3] Bu görü?melerin temel gündem maddesinin ?ran tehdidi oldu?u noktas?nda ise ?üphe yok.

?ç Politika Gündemi:

?srail hükümetinin Ukraynal? mültecilere yönelik uygulad??? politikalar ciddi tart??malar? da beraberinde getirdi. ?çi?leri Bakan? Ayalet ?aked geçti?imiz hafta Yahudi olmayan Ukraynal? mülteci kabulüne 5000 ki?ilik kota getirdiklerini aç?klam??t?.[4] Bu kota ve güvenlik noktalar?ndaki s?k? uygulamalar üzerine hükümete çe?itli ele?tiriler gelmi?ti. Bunun ard?ndan hükümet ülkeye giri? prosedürlerinde bir kolayla?t?rmaya gitmesinin yan? s?ra kota konusunda da daha esnek davranmaya ba?lad?.[5] Hükümet koalisyonun solcu partisi Meretz’in bu süreçte parças? oldu?u hükümetin ayr?mc? uygulamalar?na sessiz kalmas? kendi taban?nda özellikle tepki çekti. Meretz Partisi ve milletvekilleri sol de?erlere ihanet etmekle, Netanyahu ve ?aked gibi sa?c? isimlere benzemekle itham edildi.[6] Bu kriz hükümet koalisyonunda Meretz üzerindeki bask?y? art?racakt?r. ?imdiye kadar hükümet koalisyonu içerisinde sorunsuz/uyumlu bir yol takip eden Meretz Partisi temsilcilerinin bu bask?yla nas?l ba?a ç?kaca?? hükümetin devaml?l??? aç?s?ndan önemli olacakt?r. Hükümetin yak?n zamanda almas? gereken Meretz Partisinin görü?lerine ters kararlarda (yerle?im yeri in?as? gibi) sol seçmenin bask?s? daha sert hissedilebilir. Meretz, kendi kitlesinden gelen bask?lar sebebiyle koalisyonda daha prensipli bir duru? sergilemeye ba?larsa bu durum, hükümet içerisinde yeni bir krize yol açabilir.

Referanslar: