?srail Raporu | 27 ?ubat – 5 Mart 2022
27 ?ubat-5 Mart Tarihleri Aras?nda Öne Ç?kan Haber Ba?l?klar?
NSO Grup, Calcalist gazetesine hakaret davas? açt?. Calcalist gazetesinde yay?nlanan rapor sonras? Pegasus casus yaz?l?m soru?turmas? geni?letilmi?ti. |
Ukrayna’n?n ?srail Büyükelçisi: Bir Yahudi olarak Zelensky’nin ?srail’den yüksek beklentileri var. |
?srail de dahil olmak üzere BM Genel Kurulu ezici bir ço?unlukla Rusya’y? k?nad?. |
Savunma Bakan? Gantz, Gazze’den ?srail’e giden i?çi say?s?n? art?rmak istiyor. |
?srail Ba?bakan? Bennett, Zelensky ve Putin’le pe? pe?e telefon görü?meleri gerçekle?tirdi. |
?srail Cumhurba?kan? Herzog Lefko?a’da: Türkiye ile ili?kilerde herhangi bir geli?me K?br?s’?n pahas?na olmayacak. |
?branice aç?klama yay?nlayan Zelensky: Yahudiler, Ukraynal?lar öldürüldü?ü için seslerini yükseltmeli. |
Vize muafiyetine giden yolda ad?m: ?srail ve Amerika Birle?ik Devletleri cezai bilgi payla??m anla?mas? imzalad?. |
Suudi Arabistan Veliaht Prensi: Filistinlilerle çat??ma çözülürse ?srail “potansiyel müttefik” olur. |
?srail, Rus oligarklar?n, ABD yapt?r?mlar?n? a?mak için ülkeye yat ve özel jet kaçakç?l??? yapmas?n? engelleyecek. |
Zelensky, Bennett’in kendisini hayal k?r?kl???na u?ratt???n? söyledi: “?li?kilerimiz kötü de?il, hiç de fena de?il. Ama ili?kiler böyle zamanlarda, en zor anlarda, yard?ma ve deste?e ihtiyaç duyuldu?unda s?nan?r. Ve onun [Bennett] bayra??m?za sar?l? oldu?unu hissetmiyorum.” |
Lviv komutan? Times of Israel gazetesine aç?klamada bulundu: ?srail’den hava savunmas?na ihtiyac?m?z var, iyi niyet aç?klamalar?na de?il. |
Yad Va?em Müze Müdürü: Rusya, Holokost’u sahte ‘denazifikasyon’ iddias?yla önemsizle?tiriyor. |
ABD, ?ran ile nükleer anla?man?n yak?n oldu?unu, ancak baz? a??lmas? zor engellerin devam etti?ini söyledi. |
Bennett, “çe?itli aktörlerin” ?srail’i Rusya ile Ukrayna aras?nda tarafs?z bir arabulucu olarak görmek istedi?ini iddia ediyor. |
?srail ?çi?leri bakan? Ukrayna ve Rusya’dan on binlerce yeni göçmen öngörüyor. |
Almanya ?ansölyesi Olaf Schulz ile Bennett ortak bas?n aç?klamas? gerçekle?tirdi. Bennett yine Rusya’y? k?namamay? seçti: “?srail Devleti Ukrayna halk?n?n yan?nda duruyor, çok fazla insani teçhizat gönderdik. 100 ton teçhizatl? üç uçak, ço?u t?bbi, devam etmeye ve hatta daha fazlas?n? yapmaya kararl?y?z.” |
Bennett’ten Mossad Ziyareti: Bennett, beklenen anla?man?n ?srail için ba?lay?c? olmayaca??n? yineleyerek, ?ran’?n nükleer program?na kar?? çal??maya devam edece?ini söyledi. |
?srailli Moshe Dayan Merkezi ile SETA, Herzog gezisi öncesinde Tel Aviv’de ortak toplant? yapacak. Etkinlik bas?na ve halka kapal? olacak. |
D?? Politika Gündemi:
?srail Cumhurba?kan? Herzog, bu hafta Türkiye ziyareti öncesi iki önemli ziyarette bulundu. Herzog önce Yunanistan’a ard?ndan ise Güney K?br?s Rum Yönetimi’ne ziyaret gerçekle?tirdi. Türkiye-?srail yak?nla?mas?n?n Yunanistan ve GKRY pahas?na olmayaca?? ?srailli yetkililer taraf?ndan s?kl?kla dile getirilmi?ti. Geçti?imiz y?l?n son aylar?nda ABD’nin EastMed projesinden deste?ini çekti?ini aç?klamas?yla birlikte ?srail, Yunanistan ve GKRY aras?ndaki Do?u Akdeniz ittifak?n?n nas?l ?ekillenece?i merak konusu olmu?tu. ?srail gaz?n?n Türkiye üzerinden Avrupa’ya sat??? gündeme gelmi? hatta bu iddia Türkiye Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an taraf?ndan dile getirilmi?ti.[1] Herzog’un bu ziyaretleri ve önceki aç?klamalar, ?srail’in Türkiye ile yak?nla?ma sürecinde Do?u Akdeniz’deki di?er müttefiklerini k?zd?racak bir ad?m atmaktan kaç?nd???n? gösteriyor. Bunun yan?nda ?srail gaz?n?n Türkiye üzerinden transferinin önünde ciddi ekonomik engeller de bulunuyor.[2]
Rusya ile Ukrayna aras?ndaki sava?, Türkiye ile ?srail aras?ndaki i? birli?ini daha kritik bir hale getirebilir. ?srail-Rusya ili?kilerinin merkezinde Suriye meselesi yer al?yor. ?srail’in Rusya’ya kar?? net bir tav?r tak?nmamas?n?n ana nedenini, Suriye’deki olas? Rus tepkisinden duydu?u endi?e te?kil ediyor. Ukrayna krizinin büyüdü?ü bir senaryoda, Türkiye ile ?srail’in Suriye’deki ortak hedef ve menfaatleri daha kritik bir noktaya ula?abilir. Ayr?ca, Türkiye-?srail aras?ndaki yak?nla?man?n temel eksenlerinden birisi de ortak Orta Asya siyaseti olabilir. Karaba? sava?? esnas?nda iki ülke Azerbaycan’?n yan?nda yer alarak dolayl? yoldan stratejik bir i? birli?i gerçekle?tirmi?ti. Rusya tehdidinin geni?lemesiyle bu bölgedeki i? birlikleri daha fazla önem kazanabilir.[3]
?ç Politika Gündemi:
Bu hafta iç politika gündeminde de Rusya-Ukrayna sava??n?n hâkim oldu?u söylenebilir. Rusya’ya kar?? yap?lan aç?klamalarda ?srail hükümetinde bir iki ba?l?l?ktan söz edilebilir. Ba?bakan Bennett halen Rusya’y? direkt k?nayan bir aç?klama yapmaktan kaç?n?rken, D??i?leri Bakan? ve bir sonraki Ba?bakan Yair Lapid yapt??? aç?klamalarda Rusya’y? ele?tirdi. Aç?klamalardaki bu ikilemin kas?tl? bir politik hamle oldu?una inan?l?yor.
Muhalefet kanad? ise konu hakk?nda sessiz kalmay? tercih ediyor. Bas?nda ?srail’in bu tavr?n?n ne denli do?ru oldu?una dair tart??malar yer al?yor. Büyük bir kesim tarafs?z kalman?n ülkenin ç?karlar? aç?s?ndan en do?rusu oldu?una inan?rken, baz? isimler ise ?srail’in bu tavr?n?n uzun vadede Bat? ve ABD ile ili?kilerine zarar verebilece?ini iddia ediyor. Gündemle alakal? bir yaz? kaleme alan eski ?srailli diplomat Michael Oren, mevcut tutumu ele?tirerek ?u aç?klamalarda bulundu:
“Evet, Suriye’de hareket özgürlü?ümüzü korumakta menfaatimiz var. Ancak ABD ve Avrupa ile ili?kimiz sadece iyi bir diplomasi de?il, ayn? zamanda stratejik ç?kar ve bunu da korumal?y?z. ?u anda -bu tutum sebebiyle- ABD’den ele?tiri almaya ba?l?yoruz ve bu ele?tiriler daha da artacak.”[4]
?srail aç?s?ndan sava??n en net sonuçlar?ndan birisi de Rusya ve Ukrayna’dan ülkeye gelen yeni göçmenler olacakt?r. ?çi?leri Bakan? Ayalet ?aked, bölgeden ?srail’e on binlerce yeni göçmenin gelmesini beklediklerini aç?klad?. ?srail’in, bu yeni göçmenlerin yerle?imi ve oryantasyon sürecini nas?l yönetece?i Bennett hükümeti aç?s?ndan önemli bir test olacakt?r. Zira sekiz partili hükümet koalisyonunun yerle?imciler konusunda ortak bir tavr? bulunmuyor. Hükümet içi krizler sebebiyle yeni göçmenlerle alakal? meclisteki baz? siyasi mekanizmalar?n i?leyi?i zarar görmü? durumda.[5] Ayr?ca ?srail’in bu göçmenler için in?a edece?i olas? yeni yerle?im yerlerine kar?? baz? uluslararas? tepkiler ?imdiden gelmeye ba?lad?.[6] ?srail hükümeti bu süreçte yerle?im politikalar? üzerinden yüzle?ece?i bask?lar? hafifletmek için ad?mlar atmaktad?r. Belki ?eyh Cerrah mahallesi hususunda ?srail Yüksek Mahkemesinin Filistinli aileler lehine verdi?i karar, bu tepkileri yat??t?rmak için at?lan ad?mlardan biri olarak dü?ünülebilir.
Referanslar:
- https://tr.euronews.com/2022/01/18/cumhurbaskan-erdogan-dan-eastmed-icin-israil-e-yesil-s-k-sartlar-konusulur
- https://www.dw.com/tr/israil-gaz%C4%B1-t%C3%BCrkiye-i%C3%A7in-alternatif-olabilir-mi/a-60666085
- https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/potential-azerbaijani-mediation-turkish-israeli-relations
- https://www.timesofisrael.com/as-government-walks-ukraine-tightrope-opposition-waits-for-a-slip-up/
- https://www.timesofisrael.com/as-government-walks-ukraine-tightrope-opposition-waits-for-a-slip-up/
- https://www.aljazeera.com/news/2022/3/4/israel-ukraine