İsrail’in Gözünden Türkiye | 15 – 21 Ocak 2022
Önemli Gelişmeler
18 Ocak 2022: Erdoğan: Herzog’un Türkiye’ye Bir Ziyareti Olabilir.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Sırbistan Cumhurbaşkanı ile düzenlediği ortak basın toplantısında ABD’nin EastMed’den çekilmesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Erdoğan, ABD’nin projeden maliyet nedeniyle çekildiğini ifade etti. Türkiye ile İsrail arasında önümüzdeki günlerde nasıl bir diyalog olacağına dair soruya cevap veren Erdoğan, “Sayın Herzog ile yapmış olduğumuz görüşmeler var. Belki Herzog’un Türkiye’ye bir ziyareti olabilir. Başbakan Bennett’in bu noktada olumlu yaklaşımları var. Hedef olumlu yaklaşımlarla bir yere varmak. Bu olumlu yaklaşım kazan kazan esasına dayalı olduktan sonra biz Türkiye olarak elimizden geleni yaparız.” açıklamasında bulundu.
21 Ocak 2022: Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu İsrailli Mevkidaşıyla Telefonda Görüştü.
Dışişleri Bakanlığı, Mevlüt Çavuşoğlu ile İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid arasında bir telefon görüşmesi gerçekleştiğini açıkladı. İki ülke arasında bu düzeyde bir iletişim en son 2008 yılında görülmüştü. İsrail basınında yer alan bilgilere göre Çavuşoğlu, koronavirüse yakalanan Lapid’e geçmiş olsun dileklerini ileterek sağlık durumunu sordu.
İsrail Basını ve Araştırma Merkezlerinde Türkiye Hakkında Çıkan Haber ve Yayınlar
MITVIM Enstitüsü Başkanı Nimrod Goren tarafından kaleme alınan “Sayın Bakan, Türkiye’ye Uçun ve Bir Büyükelçi ile Geri Dönün.” başlıklı yazı Yediot Aharonot’un web sitesinde yayımlandı[1]. Yazıda şunlara temas ediliyor:
- Türkiye ile İsrail ilişkilerini iyileştirme yolunda İsrail tarafının iki temel çekincesinden bahsediliyor. Ancak son dönemde yaşanan çeşitli gelişmeler sayesinde İsrail’in artık bu çekinceleri aşacak durumda olduğu, Türkiye ile yakınlaşmanın İsrail açısından bir fırsat olduğu ifade ediliyor.
- Mevcut dengeler göz önüne alındığında yazar, ilişkilerin şu alanlarda geliştirilmesinin sağlıklı olacağını ifade ediyor:
- Karşılıklı büyükelçi atamaları,
- Suriye ve İran ile alakalı stratejik diyaloğun geliştirilmesi,
- Turizm ve ticaret,
- Siyasi ve sivil düzeyde iş birliklerinin genişletilmesi,
- Türkiye’nin Müslüman ülkelerle ilişkilerinde desteklenmesi.
“ABD’nin Putin Korkusu, Erdoğan İsrail’in Avrupa’ya Açacağı Doğal Gaz Boru Hattının Sonunu Getirdi.” başlığıyla Haaretz’de yayımlanan haberde ABD’nin EastMed projesinden desteğini çekmesinin sebepleri inceleniyor[2].
- ABD’nin projeden desteğini çekmesinin üç temel nedeninden bahsediliyor:
“Tek Sebep Enflasyon Değil: Erdoğan Neden İsrail ile Yakınlaşmak İstiyor?” başlıklı yazıda Türkiye-İsrail yakınlaşması farklı bir perspektiften ele alınıyor[3].
- Yazıya göre yakınlaşma isteğinin arka planında yatan temel neden Ankara’nın enerji maliyetlerini düşürme ihtiyacı. Son dönemde ciddi derecede yükselen enerji maliyetlerine İsrail gazının bir alternatif olabileceği ifade ediliyor.
- Yazıda ayrıca Türkiye’nin, Mahmud Abbas yönetimi ve Ramallah’la iyi ilişkiler kurmadan Filistin kamuoyunda etkili olmayacağının bilincinde olduğu ve İsrail ile kurulacak ilişkileri kullanarak Türkiye’nin Batı Şeria’da etkisini artırmak istediği iddiasına yer veriliyor.
- Üçüncü bir nokta olarak Türkiye’de yaklaşan seçimlerde Erdoğan’ın karşısında güçlü adayların yer aldığı, dolayısıyla Erdoğan’ın seçimi kaybetme endişesi taşıdığı ifade ediliyor.
“Doğu Akdeniz Boru Hattı Projesi: Rotayı Yeniden Hesaplamanın Zamanı Geldi.” başlığıyla Globes’ta yayımlanan yazıda şunlara temas ediliyor[4]:
- Doğu Akdeniz Boru Hattı Projesinin aşağıdaki nedenlerden dolayı en başından beri gerçekleştirilmesi zor bir proje olduğu ifade ediliyor:
- Jeopolitik anlaşmazlıklar,
- Proje için gerekli teknolojik altyapı,
- Değişken enerji fiyatları,
- Çatışma bölgesi olarak görülen Doğu Akdeniz’e enerji şirketlerinin yatırım yapma konusundaki isteksizlikleri.
- ABD’nin projeden desteğini çekmesi, Orta Doğu’da sorunları azaltma isteğinin bir parçası olarak aktarılıyor. ABD’nin stratejisi birbiriyle bağlantılı üç adımda özetleniyor:
- ABD’nin projeden desteğini çekmesinin İsrail’i farklı alternatiflere yönlendireceği ifade ediliyor.
Referanslar:
