?srail Raporu | 12 – 18 Haziran 2022

???? ???????? ??????? ????? ??????

3 yıl önce

12-18 Haziran Tarihleri Aras?nda Öne Ç?kan Haber Ba?l?klar?

Ba?bakan Naftali Bennett ve D??i?leri Bakan? Yair Lapid, koalisyonun kurulu?unun birinci y?ldönümünü siyasi ortaklar?na pes etmemeleri ça?r?s?nda bulunarak kutlad?.

?ngiliz Telegraph gazetesine verdi?i mülakatta ?srail Ba?bakan? Bennett, “?ran daha önce görülmemi? bir h?zla uranyum zenginle?tiriyor ve nükleer silahlara sahip olmaya tehlikeli bir ?ekilde yakla??yor” dedi.

Filistin Ba?kan? Mahmud Abbas ABD D??i?leri Bakan Yard?mc?s? ba?kanl???ndaki bir heyeti a??rlad?. ?srail’e de bir ziyaret gerçekle?tiren ABD heyetinin Biden ziyareti öncesi ?srail’i Filistinlilere yönelik tek tarafl? ad?mlar atmaktan kaç?nmaya ça??rd??? iddia ediliyor.

?srail, artan ?ran tehdidi nedeniyle Türkiye’de bulunan ?sraillilere acilen ?srail’e dönme ça?r?s?nda bulundu. Daha önce de D??i?leri Bakan? Yair Lapid Türkiye’deki ?sraillilere derhal geri dönmeleri ve vatanda?lar?na da ülkeye seyahat planlar?n? iptal etmeleri ça?r?s?nda bulunmu?tu.

?srail’in Türkiye’ye yönelik seyahat uyar?lar?n?n ard?ndan Türkiye D??i?leri Bakanl??? taraf?ndan yap?lan aç?klamada, Türkiye’nin güvenli bir ülke oldu?u ve terörle mücadeleye devam etti?i belirtildi. Aç?klamada ?srail’den direkt bahsedilmezken “baz? ülkelerin seyahat uyar?lar?” ifadesine yer verildi.

?ran D??i?leri Bakanl??? sözcüsü, ?srail ve Türk güvenlik birimlerinin geçen ay Türkiye’de ?srailli turistleri kaç?rmaya yönelik bir ?ran plan?n? ortaya ç?kard?klar?n?n bildirilmesinden bir gün sonra, ?slam Cumhuriyeti’nin ?srail’e kar?? verece?i herhangi bir yan?t?n ?srail içinde gerçekle?ece?ini söyledi.

Suriye’nin ?am Uluslararas? Havaalan?, geçti?imiz hafta ?srail’e atfedilen bir dizi sald?r?n?n ard?ndan k?sa bir süre için tamamen kapat?ld?. ?srail, ?ran’? Suriye üzerinden yap?lan uçu?larla Tahran’dan Lübnan’daki Hizbullah’a silah ve füze geli?tirme sistemleri kaç?rmakla suçlam??t?.

Rusya D??i?leri Bakan Yard?mc?s?, ?srail Büyükelçisi Alexander Ben Zvi’yi ça??rarak, geçti?imiz hafta ?am Uluslararas? Havaalan?’na düzenlenen ve ?srail’e atfedilen sald?r?dan Moskova’n?n duydu?u endi?eyi dile getirdi.

ABD Ba?kan? Biden, Suudi Arabistan ziyaretinin sebeplerinden birisinin ?srail’in ulusal güvenli?iyle alakal? oldu?unu belirtti.

Beyaz Saray, ABD Ba?kan? Joe Biden’?n Ortado?u gezisi tarihlerini aç?klad?. Biden, 13-16 Temmuz tarihleri aras?nda Filistin, ?srail ve Suudi Arabistan’a ziyaret gerçekle?tirecek.

?srailli bir siber güvenlik firmas? yapt??? aç?klamada, ?ranl? bilgisayar korsanlar?n?n k?sa süre önce aralar?nda eski D??i?leri Bakan? Tzipi Livni’nin de bulundu?u ?srail ve ?srail ba?lant?l? üst düzey hedeflere yönelik bir operasyon düzenledi?ini aç?klad?.

?ran, ?srail’in iki ?ranl? bilim adam?n? yemeklerine zehir katarak öldürdü?ünden ?üpheleniyor. ?ran’?n nükleer program?nda kaydetti?i ilerleme ve ?ran’da meydana gelen bir dizi gizemli ölüm, ?ran ile ?srail aras?ndaki gerilimi t?rmand?r?yor.

Avrupa Komisyonu Ba?kan? Ursula von der Leyen Filistin Ba?bakan? ile bir araya geldi. Von der Leyen, iki y?l? a?k?n süredir durdurulan AB’nin Filistin’e yönelik yard?mlar? konusundaki t?kan?kl???n a??ld???n? söyledi.

Yamina Partisinden milletvekili Nir Orbach’?n koalisyondan istifa etmesiyle hükümet mecliste ço?unlu?u ikinci kez kaybetti (59/120). Orbach’?n istifas? Ba?bakan Bennett’in partisi olan Yamina’dan koalisyona gelen üçüncü darbe olarak görülüyor. Ayn? partiden Amcihai Chikli koalisyona hiç kat?lmam??, Idit Silman ise koalisyondan istifa etmi?ti. Orbach’?n istifa karar? koalisyonda yer alan Arap as?ll? baz? milletvekillerinin geçti?imiz hafta koalisyon taraf?ndan meclise sunulan Bat? ?eria’daki yerle?imcilerin ?srail hukukuna tabi olmas?n? öngören yasa tasar?s?n?n aleyhine oy kullanmas?ndan sonra geldi.

Channel 12’nin yapt??? ankete göre ?sraillilerin yüzde 56’s? Bennett hükümetinin “varl???n? sürdürmemesi” gerekti?ine inan?yor.

?srail Ba?bakan? Bennett, bas?nda ç?kan muhalefet partisi Likud ile alternatif bir hükümet kurmak için görü?tü?ü iddialar?n? yalanlad?.

?srail, M?s?r ve AB, Kahire’de ?srail gaz?n?n M?s?r tesislerinde s?v?la?t?r?larak Avrupa’ya LNG olarak ta??nmas?na olanak sa?layacak bir mutabakat zapt? imzalad?.

?srail Ordusu, iki ülke aras?ndaki yükselen gerilimin ortas?nda Lübnan s?n?r?nda bir tatbikat düzenleyece?ini aç?klad?.

Kari? do?al gaz sahas?yla alakal? tart??malara yönelik bir aç?klama yapan ?srail Ba?bakan? Bennett, “Lübnan yönetiminin, do?al gaz? halk?n?n yarar?na ç?karmak yerine iç ve d?? kavgalarla me?gul olmas? utanç verici” aç?klamas?nda bulundu.

?srail, Gazzeliler için çal??ma izni kotas?n? yükseltti. ?ki bin yeni Gazzeli i?çi kabul edilecek. Böylece toplam say? 14 bine yükselecek.

?srail, Dünya Kupas? s?ras?nda Katar’a gidi? ve dönü?lerde uluslararas? uçu?lar?n geçi?i için hava sahas?n? açacak.

?srail muhalefeti ?srail yarg? sisteminde önemli de?i?iklikler içeren bir yasa tasar?s? haz?rl?yor. Tasar? yüksek yarg? mensuplar?n?n seçiminin, yarg? mensuplar?n?n a??rl?kta oldu?u komisyondan al?n?p meclise verilmesini içeriyor. Yasama ile yarg? organlar? aras?ndaki dengeyi hükümet lehine ciddi derecede bozaca?? tahmin edilen tasar?n?n meclisten geçmesi beklenmiyor ancak Netanyahu’nun ?srail yarg? sistemi hakk?ndaki uzun vadeli planlar?na i?aret etmesi aç?s?ndan bu tasar? önemli görülüyor.

D?? Politika Gündemi:

Nükleer müzakerelerde ya?anan t?kanman?n ard?ndan ?ran-?srail sahas?nda farkl? geli?meler ya?anmaya devam ediyor. ?ran’da pe?i s?ra ya?anan ?üpheli ölümler ve yang?nlar gibi geli?meler ?srail’in, ?ran’a yönelik gizli operasyonlar gerçekle?tirdi?i izlenimini kuvvetlendiriyor. ?srail güvenlik yetkilileri ?ran konusunda ABD’li yetkililerle uzun süredir temas halindeydi. ?srail hükümeti son döneme kadar ABD yönetiminden gelen talepler sebebiyle ?ran tehdidine kar?? somut bir ad?m atmaktan geri durmu?tu. Ancak müzakerelerin ABD’nin istedi?i çizgide devam etmemesi üzerine ya?anan bu geli?meler, ABD’nin ?ran’a kar?? ?srail’in sald?rgan bir tav?r tak?nmas?na ye?il ???k yakmas? olarak yorumlanabilir.[1]

?srail’in bu agresif tavr?na ?ran’?n kar??l?k vermesi kaç?n?lmaz olarak görülüyor. ?srail güvenlik yetkilileri ?ran’?n Türkiye içerisinde ?sraillilere yönelik gerçekle?tirebilece?i bir operasyondan ciddi endi?e duyuyor. Öyle ki ?srail D??i?leri Bakan? Lapid ve ilgili güvenlik kurumlar? Türkiye’de bulunan ?sraillilere acilen geri dönme ça?r?s?nda bulundu.[2] ?srail taraf? Türkiye’ye yönelik bu seyahat uyar?lar?n?n Türkiye D??i?leri Bakanl??? ile koordinatl? olarak yürütüldü?ünü savunurken Türkiye D??i?leri Bakanl???n?n konuyla ilgili aç?klamada ?srail’den direkt olarak bahsetmeyerek “baz? ülkelerin seyahat uyar?lar?” ifadesini kullanmas? bu koordinasyona i?aret eden bir mesaj olarak ele al?nabilir.[3]

?srail’in Lübnan ile tart??mal? deniz bölgesi Kari?’teki sondaj faaliyetleriyle ba?layan gerginlik, ?ran-?srail hesapla?mas? için ba?ka bir arena te?kil edebilir. ?srail Ordusu geçti?imiz ay gerçekle?tirilen tatbikatlarda Lübnan’daki hedeflere yönelik simülasyonlara a??rl?k vermi?ti. Bu hafta ise ordunun Lübnan s?n?r?nda bir tatbikat gerçekle?tirece?i aç?kland?. ?ran ile ?srail aras?ndaki gerginli?in seyrine göre Lübnan sahas?nda s?cak çat??malar?n görülmesi beklenebilir. Gidi?at aç?s?ndan belirleyici olacak olan ise ABD’nin ?ran konusundaki tavr? olacakt?r.

Biden’?n Ortado?u gezisinin 13-16 Temmuz tarihlerinde gerçekle?ece?i aç?kland?. Görü?melerin sadece petrol piyasas?yla alakal? olmad??? Biden taraf?ndan da teyit edildi. ?li?kilerin ?srail-Suudi Arabistan normalle?mesi aç?s?ndan önemli ba?l?klar içermesi bekleniyor. ABD’nin verece?i vaatler ve desteklere binaen Suudi Arabistan’?n aç?ktan kat?l?m?yla ?ran kar??t? ?srail-Sünni devletler blo?u tamamlanabilir. Bu ülkeler aras?nda bas?nda s?kça bahsedildi?i gibi NATO benzeri bir pakt kurmak henüz çok mümkün gözükmese de savunma alan?nda i? birli?i ve koordinasyonun artmas? muhtemel gözüküyor. ?srail, hali haz?rda ?brahim Anla?malar? ülkeleriyle savunma alan?nda çe?itli düzeylerde i? birli?i içinde bulunuyor.

Bunlara ek olarak Türkiye-?srail ili?kileri aç?s?ndan belirleyici olabilecek bir geli?me daha ya?and?. ?srail, M?s?r ve AB, ?srail gaz?n?n Avrupa pazar?na LNG ?eklinde transferi için mutabakat zapt? imzalad?. ?srail gaz?n?n transferi noktas?nda Türkiye’nin rol almaya haz?r oldu?u Cumhurba?kan? Erdo?an taraf?ndan s?kça dile getirilmi?ti. Ancak Do?u Akdeniz’deki K?br?s sorunu, deniz s?n?r? anla?mazl?klar? gibi ihtilafl? meseleler konusunda ?srail’in henüz Türkiye lehine bir tav?r tak?nmaya haz?r olmad??? görülüyordu. Bu noktada, do?al gaz transferi aç?s?ndan Türkiye’nin yer almad??? denklemlerin ?srail için öncelikli olmaya devam etti?i görülmektedir. Ancak LNG ?eklinde transferin, maliyetleri nedeniyle gerçekçi bir alternatif olup olmad??? da tart??maya aç?k bir konu olarak ele al?nabilir.

?ç Politika Gündemi:

Geçti?imiz hafta bas?nda ç?kan iddialar gerçe?e dönü?tü ve Yamina milletvekili Nir Orbach koalisyondan istifa etti. Böylece mecliste denge, hükümet aleyhine bozuldu (59/120). Hükümetin gelece?i daha karamsar bir hal ald?. Öyle ki Ba?bakan Bennett’in aç?klamalar? dahi hükümetin gelece?i konusunda endi?eli oldu?una i?aret ediyor.[4]

Referanslar

Share this: